BELİRTİLERE DİKKAT SİZDE DE OLABİLİR!

Olgay GÜLER / EDİRNE, (DHA)- EDİRNE’de Trakya Üniversitesi’nde tedavi gören diyabet hastası çocuklar ve aileleri ’14 Kasım Dünya Diyabet Günü’ dolayısıyla düzenlenen etkinlikte bir araya geldi. Etkinlikte konuşan Trakya Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Filiz Tütüncüler, ”Erken dönemde teşhis koyarsak, yani kan şekeri sadece yüksekken, o çocuklarda insülin tedavisi başlayıp, beslenmesini düzenliyoruz. Ama biraz daha bu durum atlanabilirse o zaman da daha ağır bir tablo ortaya çıkıyor. Şuur bulanıklığı, ağır koma bulgularıyla karşımıza gelebilir ki, o dönem yoğun bakım tedavisi gerektirebilir çocuklar” dedi.

Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Bölümü’nde tedavi gören diyabet hastası yaklaşık 30 çocuk ve aileleri, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü’nde bir araya geldi. Şeker hastalığının öneminin ve tedavisinin anlatıldığı etkinlikte, ailelere diyabet tedavisi görüp başarıya ulaşan kişiler de hayat hikayelerini paylaştı. Etkinlikte konuşan Trakya Üniversitesi Çocuk Endokrinoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Filiz Tütüncüler, erken teşhisin önemine vurgu yaptı.

’ERKEN TEŞHİS ÇOK ÖNEMLİ’

Tip-1 diyabeti hastalık olarak kabul etmediklerini belirten Prof.Dr. Tütüncüler, ”Tip 1 diyabeti biz bir hastalık olarak kabul etmiyoruz çocuklarda çünkü Tip 1 diyabet bilinmeyen bir nedenle pankreastaki insülin üreten beta hücrelerinin tahribatı sonrasında insülin üretilememesi ve buna bağlı olarak da besinlerle alınan glikozun vücutta kullanılamaması sonucu vücutta kan şekeri yüksekliği ve bu kan şeker yüksekliğine bağlı bulguların ortaya çıkmasıyla oluşuyor. Tanı koymamız aslında bazen gecikebiliyor. Aslında bizim öncelikli amacımız Tip 1 diyabetin farkındalığını da sağlamak. Bu konuda özellikle ailelere ve öğretmenlere de çok iş düşüyor çünkü bir çocuk eğer çok su içmeye başlamışsa, özellikle de geceleri çok su içiyorsa, okulda yanında sürekli su taşıyorsa, kantinden sürekli su alıyorsa, tuvalete gitme ihtiyacı duyuyorsa bu aslında o çocuğunun şekerinin yükselmeye başladığını ve şekeri yüksek olduğu için çok idrar yaptığı ve buna bağlı olarak su kaybettiği ve su ihtiyacının arttığının bir göstergesidir. Dolayısıyla ailelerden bizim özellikle ricamız, dikkat etmeleri gereken şey fazla su içmeye başlayan bir çocukta, sık tuvalete gitmeye başlayan bir çocukta öncelikle diyabetin akla gelmesi ve bu çocuğun mutlaka kan şekeri düzeyi ve idrar tetkikine bakılması gerekiyor” diye konuştu.  

’SIK İDRARA ÇIKMAK DA BULGULAR ARASINDA’

Çocuğun çok sık idrara çıkmasının da önemli bir bulgu olduğunu kaydeden Prof.Dr. Tütüncüler, ”Aynı şekilde idrar kontrolü kazanmış, artık altına idrar kaçırmayan bir çocuğun geceleri altına idrar kaçırması da ailelerin dikkatini çekmeli, bu da diyabetin bir bulgusu olabilir. Yine kilo vermeye başlaması da bir bulgu olabilir çünkü çocuğumuz besinlerle aldığımız glikozu yakarak enerji sağlıyor. Ancak besinlerle aldığımız glikoz insülin varlığında yakılabiliyor, insülin olmayınca vücut şekeri yakamadığı için yağları yakmaya başlıyor ve bunun sonucuna çocuk zayıflayabiliyor, halsizliği olabiliyor, yorgunluğu sürekli uyuklaması, tüm bu bulgular akla diyabeti yani şeker yüksekliğini getirmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.

’ERKEN TEŞHİS OLMAZSA AĞIR BİR TABLO ORTAYA ÇIKIYOR’

Erken teşhisin öneminin altını çizen Tütüncüler, ”Erken dönemde teşhis koyarsak, yani kan şekeri sadece yüksekken, o çocuklarda insülin tedavisi başlayıp, beslenmesini düzenliyoruz. Ama biraz daha bu durum atlanabilirse ki aileler; ’su içmek iyidir, çok su içmesi yararlıdır’ şeklinde düşündükleri için ya da; ’zayıflıyor, biraz kilo verdiği için zayıflıyor, kendi dikkat ediyor’ gibi değerlendirmelerden uzaklaşıp aslına bunun bir sorun olabileceğini akla getirmezse, o zaman da daha ağır bir tablo ortaya çıkıyor. Şuur bulanıklığı, ağır koma bulgularıyla karşımıza gelebilir ki, o dönem yoğun bakım tedavisi gerektirebilir çocuklar. Bunu önlemenin en kolay yolu erken tanı koymak. Yani ailenin ve çevrenin dikkatli olması. Her çok su içen, çok idrar yapan çocukta diyabetin mutlaka akla gelmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

’1000 ÇOCUĞA HİZMET VERİYORUZ’

T.Ü.’de şu anda 1000 çocuğa diyabet hastalığı tedavisi uyguladıklarını dile getiren Tütüncüler, ”Yaklaşık 600 Tip - 1 diyabetimiz var, onun dışında bir de Tip - 2 diyabetimiz var. Artık günümüzde çocuklarda şişmanlığın da giderek artış göstermesiyle birlikte Tip-2 diyabette görmeye başladık. Ben buraya 15 yıl önce geldiğimde hiçbir Tip - 2 diyabet tanısı yoktu. Artık Tip-1 diyabetle birlikte Tip-2 diyabet tanısı da çok koyuyoruz. Ailelerin özellikle beslenmeye dikkat etmesi, çocuklarını mutlaka fiziksel aktiviteye yönlendirmesi, kilo alımından koruması çok önemli. Yaklaşık 1000 çocuğa biz hizmet veriyoruz, tedavi ve izlemini sürdürüyoruz” dedi.(DHA)